Κάθε άτομο έχει το δικό του χαρακτήρα και τον προσωπικό του χώρο.
Ο χώρος αυτός (περιβαλλοντικός ή χαρακτήρα), στη συνύπαρξη του με άλλους ανθρώπους, σε προσωπικό ή επαγγελματικό επίπεδο θα πρέπει να είναι δηλωμένος στα άτομα με τα οποία σχετίζεται. Διαφορετικά, αυτός θα παραβιάζεται εν γνώσει ή εν αγνοία των άλλων.
Το οργανόγραμμα σε έναν οργανισμό, ορίζει το χώρο του κάθε ενός ατόμου, αλλιώς δημιουργούνται αλληλοκαλύψεις, άγνοια, παραβιάσεις και περιττές αναστατώσεις.
Οι περισσότεροι καβγάδες τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο προέρχονται από την άγνοια και τις παραβιάσεις του προσωπικού χώρου του κάθε εμπλεκόμενου ατόμου. Και σ’ αυτή την περίπτωση δεν ισχύει το «αυτονόητο», το οποίο ακούγεται συχνά.
«Μα είναι αυτονόητο και θα έπρεπε να το είχε καταλάβει…»!
Τα αυτονόητα έχουν καταστρέψει σχέσεις, συνεργασίες, εταιρίες και κράτη.
Και ο χώρος αποτελείται από δύο μέρη. Το ένα είναι η θέση του ατόμου στο περιβάλλον, τα προσωπικά του αντικείμενα και το δεύτερο, η προσωπικότητα του, τα θέλω του, τι του αρέσει και τι όχι, τι τον ενοχλεί κτλ».
Αν δεν είναι γνωστοί αυτοί οι παράγοντες, παραβιάζονται και πολλές φορές αθέλητα. Το να μην έχουν γίνει γνωστοί αποτελεί «παγίδα» για τους εμπλεκόμενους.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την Ελένη, η οποία μόλις προσελήφθη σε μια εταιρία και η οποία έχει συνάδελφο το Γιώργο. Για να συνυπάρξουν γαλήνια και χωρίς αναστατώσεις θα πρέπει να γνωρίζουν και οι δυο τις αρμοδιότητες ο ένας του άλλου, καθώς και τον χώρο στον οποίο θα λειτουργούν. Ωστόσο υπάρχει και ο «προσωπικός χώρος» του καθένα , ο οποίος δε είναι γνωστός.
Ας υποθέσουμε ότι ο Γιώργος παίρνει το στυλό της Ελένης και παραλείπει να της το δώσει πίσω. Στην ουσία, έχει παραβιάσει, έστω και λίγο, το χώρο της Ελένης.
Η Ελένη χρειάζεται το στυλό για να κρατήσει μια σημείωση και παραλείπει να το ζητήσει από το Γιώργο, σκεπτόμενη, ότι είναι καινούρια στο πόστο και δε θα ήθελε να δημιουργήσει άσχημη εντύπωση στο συνάδελφο Γιώργο. Έτσι υποχωρεί λίγο και αυτό είναι το πρώτο λάθος που κάνει και από εκεί ξεκινά μια καθοδική σπείρα. Ο λόγος είναι ο ακόλουθος:
Υποχωρώντας έστω και λίγο, η Ελένη (και κάθε άτομο στη θέση της), χάνει λίγο από τον χώρο της και ταυτόχρονα, μειώνει τη διάθεση της και την αντιμετώπιση της απέναντι στο Γιώργο, την πρόθεση της να διεκδικήσει. Γίνεται λιγότερο αιτία στο χώρο της, στα πράγματα της αλλά και στην προσωπικότητα της και παραχωρεί στο Γιώργο τη δικαιοδοσία να της παραβιάσει εκ νέου το χώρο της. Γιατί θα της τον παραβιάσει από τη στιγμή που δε βρήκε καμία αντίσταση εκ μέρους της και γιατί το σύμπαν δεν ανέχεται κανένα κενό, άρα ο Γιώργος θα το καλύψει.
Η Ελένη «δίνει τόπο στην οργή» και βγάζει ένα άλλο στυλό από την τσάντα της, ο οποίος μετά από λίγο καταλήγει επίσης στα χέρια του Γιώργου. Η Ελένη τώρα είναι λιγότερο πρόθυμη να χειριστεί το Γιώργο, έχοντας μειώσει την ικανότητα της να αντιμετωπίζει από πριν και υποχωρεί και αυτή τη φορά, κάνοντας το έτσι πιο δύσκολο γι αυτήν να το κάνει.
Έτσι, φέρνει αρκετά στυλό και τα βάζει στο συρτάρι της, μόνο που τη βλέπει ο Γιώργος, ο οποίος συνεχίζει να της παραβιάζει το χώρο της, με άνεση πλέον, βλέποντας την ανεκτικότητα της Ελένης.
Η Ελένη αρχίζει να νοιώθει άβολα και δυσάρεστα στη νέα της δουλειά. Πηγαίνει στο σπίτι της κουρασμένη και με συχνούς πονοκεφάλους και κάποια στιγμή παραιτείται.
Αυτό μπορεί να συμβεί όμως σε κάθε άτομο το οποίο παραλείπει να διεκδικήσει το χώρο του πίσω και όχι μόνο σε επαγγελματικό επίπεδο.
Το βλέπουμε σ’ εκείνο το άτομο που παραλείπει να διαμαρτυρηθεί στην κοπέλα του για την αργοπορία της, μιας και είναι το «πρώτο ραντεβού», γεγονός που καταλήγει να γίνεται σύστημα.
Το βλέπουμε καθημερινά στην ανεκτικότητα των ανθρώπων απέναντι σε αγενή ή ανήθικα άτομα που παραβιάζουν τον χώρο τους και τα οποία δεν αντιδρούν, φοβούμενοι την αντίδραση τους, με αποτέλεσμα να τους επιτρέπουν να γίνουν δυνάστες τους.
Ακούμε πολύ συχνά για κάποιον που απεβίωσε να λένε: «ήταν τόσο καλός άνθρωπος! Ποτέ δεν τον ακούσαμε να φωνάζει». Κανείς δε σκέφτηκε ίσως ότι ο άνθρωπος αυτός «έσκασε» ακριβώς γιατί ποτέ δε φώναξε! Ποτέ δε διεκδίκησε!
Παρατηρούμε επίσης συχνά κάποιον να κατακεραυνώνει τους άλλους με το παραμικρό, για ασήμαντες αφορμές, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο μεγάλες αναστατώσεις στους γύρω του.
Οπότε ούτε ο ένας τρόπος, ούτε και ο άλλος είναι ο σωστός για την προάσπιση του χώρου μας.
Κι όμως! Υπάρχει τρόπος να πάρουμε το χώρο μας πίσω και αυτό γίνεται με βαθμίδες.
Ας πάρουμε και πάλι για παράδειγμα την Ελένη!
Το πρώτο πράγμα που θα έπρεπε να κάνει, θα ήταν να χρησιμοποιήσει την πρώτη βαθμίδα ηθικής, η οποία είναι και η πιο ήπια και με βάση αυτήν θα έπρεπε να κοιτάξει ίσως το Γιώργο και το στυλό, χωρίς κάποιο αρνητικό συναίσθημα και να του κάνει νόημα να της δώσει το στυλό.
Τώρα, αν ο Γιώργος έχει ένα καλό επίπεδο ηθικής θα αντιδράσει θετικά και δε θα της πάρει ξανά το στυλό της ή οτιδήποτε άλλο από το χώρο της.
Αν όμως συνεχίσει, τότε η Ελένη θα πρέπει να αυξήσει λίγο την πίεση και να τον παρακαλέσει ευγενικά να μη της παίρνει τα πράγματα της. Αν έχει θετικό αποτέλεσμα πάνω στο Γιώργο η κατάσταση διευθετείται.
Αν όχι, τώρα η Ελένη θα πρέπει να είναι κατηγορηματική με τα πράγματα της. Την επόμενη φορά που θα το επαναλάβει ο Γιώργος, τότε η Ελένη θα έχει το δικαίωμα να γίνει πολύ αυστηρή και να του δώσει να καταλάβει ότι δεν έχει πεδίο δράσης στο χώρο της κ.ο.κ.
Αυτό θα το συνεχίσει μέχρι να αντιδράσει ο Γιώργος θετικά και να μην την ενοχλήσει ξανά.
Πόσο όμως πιέζει ένα άτομο για να πάρει το χώρο του πίσω;
ΚΑΝΟΝΑΣ!
«Για να πάρουμε πίσω το χώρο μας, όταν κάποιος άλλος τον παραβιάζει, πιέζουμε ΤΟΣΟ το άλλο άτομο, ΟΣΟ μας πίεσε και ΑΛΛΟ ΛΙΓΟ»!
Και το κάνουμε μέχρι να έχουμε το ποθητό αποτέλεσμα!!!
Αν δεν έχουμε το ποθητό αποτέλεσμα, σημαίνει ότι δεν το πιέσαμε αρκετά.
Αν ωστόσο, έχουμε άτομα τα οποία δε συμμορφώνονται και συνεχίζουν να μας καταπιέζουν με τη συμπεριφορά τους, τότε, η ΜΟΝΗ λύση είναι να τα απομακρύνουμε από το χώρο μας!
Και αυτός είναι ο μόνος τρόπος να διατηρήσουμε την ψυχική μας ηρεμία και την αποτελεσματικότητα μας!
Κατερίνα Καραδήμα
