Ετοιμάστηκες για ύπνο ή είναι ακόμα πολύ νωρίς;
Κάποιοι χρειαζόμαστε τουλάχιστον ένα 8ωρο ύπνου, άλλοι είμαστε εντάξει με 5,6 ώρες ξεκούρασης και άλλοι δεν σηκωνόμαστε από το κρεβάτι αν δεν έχουμε κοιμηθεί πάνω από 10 ώρες.
Όπως και να το δείς, είτε το βλέπεις σαν απόλαυση, είτε σαν ανάγκη…. στατιστικά, οι περισσότεροι από εμάς, το ένα τρίτο της ζωής μας, κοιμόμαστε. Ξέρεις ότι στον ύπνο δεν σταματάνε απλά όλες οι λειτουργίες του οργανισμού σου και ότι για να μπορείς εσύ να ξυπνάς κάθε πρωί, προφανώς κάτι γίνεται σωστά κατά τη διάρκεια του!
Ο ύπνος είναι μια σημαντική υπόθεση του οργανισμού μας, αφού η δομή του εγκεφάλου που ελέγχει τις συνήθειες του ύπνου μας είναι το εγκεφαλικό στέλεχος, το οποίο επίσης ελέγχει λειτουργίες όπως η αναπνοή, η κατάποση, ο καρδιακός παλμός, η πίεση του αίματος και η συνείδηση.
Αυτές οι λειτουργίες είναι ζωτικής σημασίας για να μας κρατούν ζωντανούς.
Συγκεκριμένα εσύ κοιμάσαι και το σώμα σου, δουλεύει…
Μάθε με ποιό τρόπο!!!
Τα στάδια του ύπνου.
Στο πρώτο στάδιο, ο ύπνος REM, διαρκεί μόλις λίγα λεπτά, αλλά διαρκεί περισσότερο σε κάθε νέο κύκλο ύπνου φτάνοντας τελικά περίπου στη μισή ώρα. Αντίθετα, το στάδιο N3 τείνει να μειώνεται σε κάθε νέο κύκλο. Στην περίπτωση που για κάποιο λόγο κάποιος χάσει τον ύπνο REΜ, το σώμα του προσπαθεί να τον αναπληρώσει την επόμενη νύχτα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι σε κάθε ύπνο μας περνάμε από όλα τα στάδια τουλάχιστον τρεις με πέντε φορές.
Απενεργοποιείται το θερμόμετρο του σώματος σας
Λίγο πριν αποκοιμηθείτε και μιάμιση δύο ώρες πρίν ξυπνήσετε, η θερμοκρασία του σώματος σας πέφτει μερικούς βαθμούς. Συγκεκριμένα κατά τον ύπνο REM, ο εγκέφαλος απενεργοποιεί το «θερμόμετρο» του σώματος σας, για αυτό, είτε στο πολύ κρύο είτε όταν είναι πολύ ζέστη, συνήθως ξυπνάτε. Η σωστή θερμοκρασία δωματίου για να κοιμηθείτε σαν πουλάκι, πρέπει να είναι δροσερή.
Αλλαγή στο ρυθμό αναπνοής
Κατά τη διάρκεια του ύπνου όλα ηρεμούν και η αναπνοή σου γίνεται πιο αργή, χαλαρή… πιο κανονική. Από την άλλη όταν είσαι ξύπνιος αυτό αλλάζει και η αναπνοή γίνεται γρήγορη. Σχεδόν στους ίδιους ρυθμούς φτάνει και κατά το στάδιο REM.
Παλμοί καρδιάς
Το ίδιο με τους ρυθμούς αναπνοής συμβαίνει και στους παλμούς της καρδιάς. Όταν κοιμάσαι, έναν βαθύ ύπνο, ο σφυγμός και η αρτηριακή πίεση χαμηλώνουν τους ρυθμούς, με την καρδιά και αιμοφόρα αγγεία να ξεκουράζονται και να χαλαρώνουν. Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM όμως, ο σφυγμός και η αρτηριακή πίεση επανέρχονται σχεδόν στα επίπεδα που βρίσκονται όταν ένα άτομο είναι ξύπνιο.
Δεν κοιμάται ο εγκέφαλος σου
Τα εγκεφαλικά κύτταρα σου όταν ξεκινήσεις να κοιμάσαι, αρχίζουν να λειτουργούν σε σταθερό και ρυθμικό μοτίβο. Όταν και αν ξεκινήσεις να ονειρεύεσαι, ενεργοποιούνται σε γρηγορότερους ρυθμούς , με τη διαδικασία να γίνεται ακόμα πιο γρήγορη, σε κανονικά δηλαδή επίπεδα με το όταν είσαι ξύπνιος, όταν είσαι σε κατάσταση REM.
Όνειρα κάθε στιγμή
Το θέμα των ονείρων, είναι ένα μεγάλο θέμα από μόνο του, που κάποια άλλη στιγμή θα το αναλύσουμε. Πάντως ακόμα και οι επιστήμονες το συγκεκριμένο θέμα το θεωρούν μυστήριο και δεν ξέρουν με σιγουριά πως και γιατί πραγματοποιείται. Σύμφωνα με έρευνες, συνηθέστερο είναι να βλέπεις όνειρα κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, αλλά δεν είναι απίθανο να δεις όνειρο οποιαδήποτε στιγμή και στάδιο του ύπνου σου.
Ενίσχυση ανοσοποιητικού και επιδιόρθωση βλαβών
Κατά τη διάρκεια του βαθύ ύπνου, το σώμα σας εργάζεται για την επιδιόρθωση των μυών, των οργάνων και άλλων κυττάρων. Επίσης, στο αίμα αρχίζουν να κυκλοφορούν διάφορες χημικές ουσίες που ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Σημειώνεται, ότι στο βαθύ ύπνο οι νέοι και υγιείς άνθρωποι περνούν περίπου το 1/5 του ύπνου τους κάθε βράδυ, αλλά καθώς μεγαλώνουν αυτός ο χρόνος μειώνεται.
Πέταμα άχρηστων πληροφοριών
Μια πολύ σημαντική και βοηθητική ενέργεια του εγκεφάλου μας είναι το καθάρισμα των άχρηστων πληροφοριών που μπορεί να έχουμε μέσα στο κεφάλι μας, πληροφορίες που ίσως να είναι εντελώς άσκοπες. Πόσες φορές έχετε ακούσει, το κοιμήσου να βρεις τη λύση σε ένα πρόβλημα που θες; Αυτό ισχύει. Πολλές φορές παρατηρείται ότι ένας άνθρωπος ενώ κοιμάται βρίσκει πιο εύκολα λύσεις σε προβλήματα του ή θυμάται καλύτερα γεγονότα και πληροφορίες που ίσως είχε ξεχάσει. Όσοι στερούνται ύπνου και κυρίως ύπνου REM, χάνουν αυτό το πλεονέκτημα.
Παραλύουν τα κέντρα διέγερσης σου
Μόλις ξαπλώσεις σκέφτεσαι κάθε δουλειά που δεν έκανες, κάθε υποχρέωση που έχεις, θυμάσαι ότι θες να φας, να πιείς… προβληματίζεσαι για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον…
Πως θα κοιμηθείς υπό αυτές τις συνθήκες; Ευτυχώς στον υποθάλαμο του εγκεφάλου σου δημιουργείται μια ουσία που ονομάζεται GABA, η οποία ηρεμεί τα «κέντρα διέγερσης», τα οποία είναι και η βασική αιτία που δεν μπορείς να κοιμηθείς. Ανάμεσα σε άλλα, κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ο εγκέφαλος στέλνει σήματα για προσωρινή παράλυση των μυών που κινούν το σώμα, τα χέρια και τα πόδια, εμποδίζοντας τους ανθρώπους να εκτελούν τις σκέψεις και τα όνειρα που βλέπουν.
Αυξομείωση ορμονών
Εσύ κοιμάσαι και οι ορμόνες σου αυξομειώνονται αναλόγως. Το σώμα σου ξέρει και παράγει κάποιες ορμόνες λιγότερο ή και περισσότερο. Για παράδειγμα, τα επίπεδα της αυξητικής ορμόνης αυξάνονται και η κορτιζόλη, η οποία συνδέεται με το άγχος, μειώνεται. Σύμφωνα με έρευνες, η αϋπνία σχετίζεται με ένα πρόβλημα που αφορά το σύστημα παραγωγής ορμονών του σώματος. Η έλλειψη ύπνου ανάμεσα σε άλλα επηρεάζει και τα επίπεδα των ορμονών (λεπτίνη, γκρελίνη), που ελέγχουν την πείνα κάτι που μπορεί να αλλάξει το πόσο τρώτε και να συμβάλει στην αύξηση βάρους.
